Vô sinh được định nghĩa khi một cặp vợ chồng có tần suất quan hệ 2-3 lần/tuần không sử dụng biện pháp tránh thai mà người vợ vẫn chưa có thai. Vô sinh có thể đến từ nữ giới hoặc nam giới, vậy vô sinh nam được hiểu đơn giản là vô sinh mà nguyên nhân đến từ phía nam giới. Có những nguyên nhân vô sinh nam có thể phát hiện và điều trị, nhưng có những nguyên nhân liên quan đến đột biến gen hiện tại y học vẫn chưa can thiệp được.
1. Nhiễm trùng niệu – sinh dục
Nhiễm trùng niệu – sinh dục chiếm 10-20% nguyên nhân vô sinh nam. Bệnh nhân thường không có triệu chứng: Đa số các trường hợp có tăng bạch cầu trong tinh dịch nhưng không có bằng chứng về nhiễm trùng cơ quan sinh dục. Vài vi khuẩn hay gặp trong nhiễm trùng niệu – sinh dục là Chlamydia trachomatis, E.coli và U. uealyticum.
Đối với nam giới có triệu chứng nhiễm trùng niệu – sinh dục ( viêm bàng quang, niệu đạo, tuyến tiền liệt) biểu hiện tiểu đau, buốt rắt, nước tiểu có lẫn mủ,…thì cần cấy tinh dịch và nước tiểu sử dụng kháng sinh thích hợp. Kháng sinh thường dùng là doxycycline, trimethoprim – sulfamethoxazole.
Không xuất tinh và xuất tinh ngược dòng chiếm khoảng 2% nam giới hiếm muộn. Nguyên nhân không xuất tinh và xuất tinh ngược dòng có thể do tâm lý hoặc có thể do chấn thương tủy sống, đái tháo đường, phẫu thuật vùng sau phúc mạc, bệnh xơ cứng rải rác, phẫu thuật cổ bàng quang hay tuyến tiền liệt. Điều trị bằng thuốc α-sympathomimetics bắt đầu vài ngày trước khi xuất tinh khoảng 30% bệnh nhân có thể xuất tinh xuôi dòng.
2. Giãn tĩnh mạch thừng tinh
Các tĩnh mạch tinh hoàn tạo thành những nhánh thông nối chằng chịt bao quanh động mạch tinh hoàn như một đám rối dây leo. Giãn tĩnh mạch tinh là tình trạng giã đám rối tĩnh mạch dây leo trong bìu, hiếm khi gặp trước tuổi dậy thì. Giãn tĩnh mạch thừng tinh làm suy giảm dần chức năng sinh tinh của tinh hoàn.
Nguyên nhân vô sinh nam do giãn tĩnh mạch thừng tinh không có triệu chứng, những triệu chứng khiến cho bệnh nhân đi khám là cảm giác khó chịu, nặng tức hoặc đau ở tinh hoàn. Tình trạng khó chịu hoặc đau tức bìu thường xuyên giảm khi nằm và không bao giờ xuất hiện khi mới thức dậy , gia tăng khi ngồi lâu, đứng lâu hay khi hoạt động gắng sức trong thời gian dài. Ngoài ra bệnh nhân có thể nhìn thấy hay sờ thấy các tĩnh mạch giãn nở ở bìu. Teo tinh hoàn và hiếm muộn cũng là lý do khiến người bệnh đi khám.
Người bệnh được thăm khám và làm các cận lâm sàng như xét nghiệm nội tiết nam, siêu âm và xét nghiệm tinh dịch đồ. Xét nghiệm tinh dịch đồ nên được thực hiện trong những trường hợp giãn tĩnh mạch thừng tinh nhằm đánh giá ảnh hưởng đối với chức năng sinh tinh của tinh hoàn. Các bất thường có thể gặp trong xét nghiệm tinh dịch: giảm mật độ tinh trùng, giảm khả năng di động của tinh trùng, tăng tỉ lệ tinh trùng có hình dạng bất thường.
Điều trị: Không phải trường hợp nào cũng cần phẫu thuật. Nếu người bệnh không đau hoặc không ảnh hưởng đến chức năng sinh sản bạn có thể theo dõi. Trong trường hợp có đau và ảnh hưởng đến chức năng sinh sản bạn nên cân nhắc phẫu thuật. Vi phẫu giãn tĩnh mạch thừng tinh là một kĩ thuật mổ hở có sự kết hợp của kính hiển vi nên có khả năng phóng đại hình ảnh tĩnh mạch, giúp bác sĩ phẫu thuật có thể nhận biết rõ hơn trong quá trình thực hiện. Đây được xem là tiêu chuẩn vàng để điều trị nhằm giảm tối đa những những biến chứng như teo tinh hoàn, tràn dịch tinh mạc,.. Sau khi vi phẫu thuật người bệnh cần lưu ý một số vấn đề trong quá trình sinh hoạt : không mang quần áo quá chật, hoạt động quá mạnh nhất là những động tác liên quan đến cơ bụng như chạy, đá bóng,…
Xem Thêm:
Xem Thêm:
3. Suy tuyến sinh dục
Suy sinh dục chiếm tỉ lệ < 1% các nguyên nhân vô sinh nam. Bệnh nhân thả bầu không có thai, đi khám xét nghiệm tinh dịch đồ bất thường, xét nghiệm Hormone ghi nhận giảm FSH, LH, Testosterone huyết thanh.
Bẩm sinh:
Hội chứng Kallmann: Mất khứu giác, hiếm muộn và giảm ham muốn.
Hội chứng Prader – Willi: Trì trệ tâm thần, béo phì.
Thường đáp ứng tốt với trị liệu Hormone, nếu có sự sinh tinh trở lại khoảng 50% cặp vợ chồng có thể có con tự nhiên. Quá trình điều trị đòi hỏi tuân thủ trong thời gian dài liên tục có thể tới vài năm.
Mắc phải:
Nguyên nhân vô sinh nam có thể do lạm dụng Androgen (Testosterone) nhằm làm tăng cường sinh lí nam, tăng cường khối lượng và sức mạnh cơ bắp hay gặp ở nhóm thanh thiếu niên, vận động viên, lực sĩ thể hình,… làm ức chế Hormone của tuyến yên. Kết quả sau cùng là tinh trùng ít hoặc không có tinh trùng. Chức năng sinh sản có thể hồi phục sau một thời gian dừng nhưng những trường hợp nặng do sử dụng trong thời gian dài cần có sự điều trị chuyên sâu.
Có những trường hợp không rõ nguyên nhân với biểu hiện: chiều cao thấp, lông thân thể thưa, không có râu, tinh hoàn và dương vật nhỏ hơn người cùng lứa tuổi,.. Cần có sự thăm khám để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
4. Nguyên nhân vô sinh nam khác.
Ngoài các nguyên nhân vô sinh nam ở trên còn có những thói quen liên quan đến ăn uống, sinh hoạt hay môi trường làm việc cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sinh sản ở nam giới.
Hút thuốc lá gây giảm chất lượng tinh trùng, dị dạng tinh trùng.
Thường xuyên mặc quần áo bó sát làm tăng nhiệt độ tinh hoàn dẫn đến giảm số lượng, khả năng di động của tinh trùng.
Môi trường làm việc tiếp xúc với nhiệt độ cao.
Thường xuyên căng thẳng, stress có thể gây ra rối loạn nội tiết tố nam, giảm chất lượng trong sinh hoạt vợ chồng.
Sử dụng kháng sinh kéo dài: có một số loại kháng sinh được nghiên cứu cho thấy có ảnh hưởng đến sự sản xuất tinh trùng. Như các thuốc: Cimetidin trong điều trị viêm loét dạ dày, Erythromycin,…
Xạ trị, hóa trị trong điều trị các bệnh lý ung thư.
Nguyên nhân vô sinh nam khá đa dạng, đôi khi không có triệu chứng gì rõ ràng. Nam giới nên quan tâm hơn đến sức khỏe sinh sản bằng việc đi thăm khám ở những cơ sở uy tín để có những đánh giá và tư vấn kịp thời.
Trên đây là một số nguyên nhân vô sinh nam phổ biến mà cần phải biết để có thể đi thăm khám và điều trị kịp thời. Vô sinh nam đang dần trở nên trẻ hóa nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời tình trạng sẽ diễn biến phức tạp. Nếu còn bất cứ thắc mắc hay câu hỏi nào hãy liên hệ ngay với trung tâm để được giải đáp hoặc gọi vào hotline 0835.215.115
Địa chỉ: Tầng 3, Nhà E, Bệnh viện Hữu Nghị Lạc Việt, Đường Nguyễn Tất Thành, Thành phố Vĩnh Yên, Tỉnh Vĩnh Phúc
Hotline: 0835.215.115
Website: ivfvietau.vn
Fanpage: Đơn vị Hỗ trợ sinh sản Việt Âu – Bệnh viện Hữu Nghị Lạc Việt
Xem Thêm:
Xem Thêm: