Nuôi cấy phôi là một bước quan trọng trong thụ tinh ống nghiệm. Để phôi phát triển lên ngày 3, phôi ngày 5 và đưa vào tử cung người mẹ đòi hỏi rất nhiều yếu tố. Trong bài viết này IVF Việt Âu sẽ giúp bạn hiểu chi tiết về phôi ngày 5, có nên chuyển phôi ngày 5 không?
1. Phôi ngày 5 là gì?
Sau 5 ngày kể từ ngày trứng thụ tinh với tinh trùng, các phôi có sự phát triển về sự phân chia gia tăng số lượng tế bào và hình thành khoang dịch được gọi là phôi nang. Trong giai đoạn này, các tế bào có sự phân hóa thành hai loại tế bào cụ thể:
- Khối tế bào bên trong: Inner cell mass (ICM). Đây là một khối tế bào sẽ phát triển thành thai nhi.
- Tế bào lá nuôi: Trophectoderm (TE). Đây là một lớp tế bào sẽ tiếp tục tạo ra các mô cần thiết trong quá trình mang thai (như nhau thai).
- Các loại tế bào này cùng nhau tạo thành một quả cầu chứa đầy dịch lỏng với các tế bào TE ở bên ngoài và ICM ở bên trong. Dựa vào hình thái của hai loại tế bào, các chuyên viên phôi sẽ có những đánh giá chính xác hơn về chất lượng của phôi ngày 5.
Bên cạnh đó, tại thời điểm này, phôi nang cũng có sự giãn nở, làm mỏng lớp màng ZP giúp cho giai đoạn phát triển khi phôi nang phá vỡ và thoát ra ngoài lớp màng này để chuẩn bị làm tổ tại niêm mạc tử cung.
2. Tại sao chọn chuyển phôi ngày 5?
Việc lựa chọn phôi để chuyển dựa vào tư vấn của bác sĩ và quyết định của bệnh nhân. Tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định chuyển phôi tươi hay phôi đông lạnh, phôi ngày 3 hay phôi ngày 5. Có một số lý do nên chuyển phôi ngày 5 như sau:
- Lựa chọn phôi tốt: Qua 5 ngày nuôi cấy, chỉ những phôi khỏe mạnh nhất mới có thể phát triển đến giai đoạn này. Điều này giúp loại bỏ những phôi có khả năng phát triển bất thường hoặc không có khả năng làm tổ, tăng tỷ lệ thành công của quá trình chuyển phôi.
- Tỷ lệ thành công cao: Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng phôi ngày 5 có tỷ lệ làm tổ và mang thai cao hơn so với phôi ngày 3.
- Sàng lọc phôi: Ở giai đoạn phôi nang (ngày 5), các chuyên viên phôi có thể tiến hành sinh thiết lấy tế bào xét nghiệm di truyền tiền làm tổ để sàng lọc các bất thường nhiễm sắc thể, giúp chọn lựa phôi khỏe mạnh để chuyển.
3. Quá trình phát triển của phôi từ ngày 1 đến ngày 5
Noãn sau khi được thụ tinh với tinh trùng sẽ được chuyên viên phôi nuôi cấy trong điều kiện môi trường mô phỏng tử cung của người mẹ. Quá trình phôi phát triển tóm tắt như sau:
- Ngày 1 – 3: phôi đang ở giai đọan phân chia. Chất lượng phôi sẽ được các chuyên viên phôi đánh giá tại thời điểm ngày 3 thông qua các đặc điểm về số lượng tế bào, mức độ đồng đều của các tế bào, mức độ phân mảnh của bào tương. Từ những đánh giá này, các chuyên viên phôi sẽ tiên lượng khả năng phát triển và tư vấn các phương án phù hợp cho bệnh nhân.
- Ngày 3 – 5: phôi ở giai đoạn phôi dâu. Trong giai đoạn này, phôi có sự gia tăng nhanh chóng về số lượng tế bào và có sự liên kết chặt chẽ với nhau tạo thành một khối dạng phôi dâu. Ngoài ra, có thể có sự xuất hiện của các hốc dịch nhỏ.
- Ngày 5+: phôi phát triển thành phôi nang có khoang nang nở rộng, các tế bào phân hóa thành 2 loại tế bào 2 loại:
- Nội bào khối (ICM): Phần này sẽ phát triển thành thai nhi.
- Tế bào lá nuôi (TE): Phần này sẽ phát triển thành nhau thai.
4. Đối tượng nào nên chọn chuyển phôi ngày 5?
Một số trường hợp lưu ý nên cân nhắc chuyển phôi ngày 5:
- Các cặp đôi có tiền sử sảy thai nhiều lần.
- Các cặp đôi có tuổi cao.
- Các cặp đôi đã từng thực hiện nhiều chu kỳ IVF không thành công.
- Các cặp đôi muốn giảm thiểu nguy cơ đa thai.
5. Những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng phôi ngày 5
- Tuổi của người mẹ: Chất lượng trứng giảm theo tuổi, ảnh hưởng đến khả năng phát triển của phôi.
- Chất lượng tinh trùng: Tinh trùng khỏe mạnh là yếu tố quan trọng để tạo ra phôi chất lượng cao.
- Kỹ thuật nuôi cấy phôi: Môi trường nuôi cấy và kỹ thuật nuôi cấy phôi ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của phôi.
6. Quy trình chuyển phôi ngày 5
Bước 1: Kích thích buồng trứng
Trong chu kỳ thụ tinh ống nghiệm (IVF) nữ giới sẽ được sử dụng thuốc kích thích buồng trứng.
- Thời gian bắt đầu kích thích buồng trứng vào ngày 2, 3 của chu kỳ kinh nguyệt.
- Thời gian tiêm thuốc phụ thuộc vào kích thước nang trứng, tùy theo mức độ đáp ứng buồng trứng của bệnh nhân với thuốc.
- Khi sử dụng thuốc quan trọng nhất là bác sĩ phải cá thể hóa phác đồ điều trị cho từng khách hàng, tránh phát sinh chi phí không cần thiết.
- Bệnh nhân nữ sẽ được tiêm và hướng dẫn tiêm thuốc kích thích buồng trứng tại trung trung tâm. Sau đó có thể tự mang về nhà tiêm.
- Quá trình theo dõi nang trứng qua đánh giá siêu âm tại trung tâm từ 3-4 lần trong quá trình sử dụng phác đồ thuốc kích thích buồng trứng.
- Mũi tiêm trưởng thành noãn được tiêm vào trước 35-36 tiếng tiến hành chọc hút noãn.
- Chọc hút noãn được thực hiện vào giờ thứ 35 – 36 tiếng sau khi tiêm thuốc trưởng thành noãn.
Bước 2: Chọc trứng
- Kỹ thuật chọc hút noãn được thực hiện sau 35 – 36 giờ tiêm thuốc kích thích rụng trứng.
- Sau khi bệnh nhân được gây mê, bác sĩ sẽ tiến hành thủ thuật chọc hút noãn.
- Dịch nang trứng sau chọc hút sẽ được chuyển qua cho labo IVF để tìm cụm nang noãn.
- Sau khi kết thúc thủ thuật chọc hút, bệnh nhân sẽ được thông báo số cụm nang noãn thu được.
Bước 3: Thụ tinh (ICSI)
- Người chồng được nhân viên của trung tâm hướng dẫn vào khu lấy mẫu tinh trùng riêng biệt.
- Sau khi lấy được mẫu, nhân viên y tế sẽ bàn giao mẫu tinh trùng của người chồng cho nhân viên phòng nam khoa để tiến hành lọc rửa, loại bỏ những tình trùng chết, tinh trùng dị dạng và các tế bào lạ.
- Trong chu kỳ thụ tinh ống nghiệm có hai phương pháp thụ tinh thường hay được dùng là IVF cổ điển và ICSI.
- Với phương pháp ICSI (tiêm tinh trùng vào bào tương noãn), chuyên viên phôi sẽ tiến hành chọn lọc những con tinh trùng có hình thái đẹp, di động khỏe để tiêm vào bào tương noãn.
Bước 4: Nuôi cấy phôi
Phôi sẽ được nuôi cấy trong tủ nuôi với điều kiện nuôi cấy mô phỏng lại tử cung của người mẹ.
- Ngày 1 các chuyên viên phôi sẽ đánh giá thụ tinh và thông báo kết quả thụ tinh cho bệnh nhân. Tiếp tục nuôi cấy cho đến ngày 3.
- Ngày 3 chuyên viên phôi học đánh giá chất lượng phôi, sau đó thông báo số lượng phôi, chất lượng phôi cho khách hàng, từ đó đưa ra những phương án nuôi cấy phôi phù hợp. Khách hàng được thảo luận và đưa ra quyết định nuôi phôi tiếp hay trữ lạnh ngày 3 (đông toàn bộ hay một phần).
- Với các trường hợp khách hàng có phôi nuôi cấy đến ngày 5, chuyên viên phôi tiếp tục thông báo số lượng, chất lượng phôi, và tư vấn trữ lạnh phôi dựa trên chất lượng phôi của khách hàng làm sao giảm được chi phí và nguy cơ đa thai cho khách hàng.
Bước 5: Đánh giá phôi
- Các phôi được đánh giá về hình thái và cấu trúc để chọn ra những phôi chất lượng tốt nhất.
- Trường hợp gia đình muốn sinh con như ý khỏe mạnh sẽ tiến hành thêm xét nghiệm di truyền tiền làm tổ.
7. Lưu ý khi chuyển phôi ngày 5
- Chọn trung tâm uy tín: Nên chọn những trung tâm sinh sản có uy tín, trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm.
- Thực hiện theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ: Tuân thủ chặt chẽ các hướng dẫn của bác sĩ để quá trình điều trị đạt hiệu quả cao nhất.
- Giữ tinh thần thoải mái: Stress có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị, vì vậy hãy giữ tinh thần thoải mái và lạc quan.
Kết luận
Chuyển phôi ngày 5 là một phương pháp hỗ trợ sinh sản hiệu quả, giúp tăng khả năng có thai và sinh con khỏe mạnh. Tuy nhiên, mỗi trường hợp là khác nhau, vì vậy bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Lưu ý: Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho lời khuyên của bác sĩ.
Địa chỉ: Tầng 3, Nhà E, Bệnh viện Hữu Nghị Lạc Việt, Đường Nguyễn Tất Thành, Thành phố Vĩnh Yên, Tỉnh Vĩnh Phúc
Đường dây nóng: 0835.215.115
Website: ivfvietau.vn
Fanpage: Đơn vị Hỗ trợ sinh sản Việt Âu – Bệnh viện Hữu Nghị Lạc Việt
