Tinh trùng dị dạng là tình trạng một số tinh binh trong tinh dịch của nam giới có hình thái bất thường điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới. Dù khả năng sinh sản bình thường hay vô sinh đều có tỷ lệ tinh trùng hình dạng bất thường khác nhau. Có nhiều yếu tố dẫn đến tinh trùng dị dạng bao gồm: nhiệt độ tinh hoàn tăng, tiếp xúc với hóa chất độc hại, nhiễm trùng và đặc điểm di truyền,…
1. Cách đánh hình dạng tinh trùng
Đánh giá hình dạng tình trùng là một yếu tố quan trọng trong việc điều trị vô sinh hiếm muộn, một mẫu tinh dịch có kết quả tinh dịch đồ bất thường về số lượng cũng như hình dạng có ảnh hưởng rất nhiều đến hiệu quả điều trị. Kiểm tra tinh dịch đồ là một xét nghiệm giúp đánh giá một phần về chất lượng tinh trùng, mật độ, khả năng di động, hình dạng,… những thông số này giúp phản ánh được phần nào về khả năng sinh sản của nam giới.
Việc đánh giá về hình dạng tinh trùng được các kĩ thuật viên thực hiện dưới kính hiển vi, trạng thái bình thường về hình dạng của tinh trùng đã được các chuyên gia đồng thuận với nhau. Những đặc điểm có thể kể đến như:
- Tinh trùng có hình dạng bình thường sẽ có đầu láng, có hình bầu dục, phần thân mảnh có chiều dài tương đương vùng đầu. Phần đuôi có đường kính đều dọc theo chiều dài. Tuy nhiên khi được đánh giá kết quả nhận thấy rằng hầu hết các mẫu tinh trùng sẽ có tỉ lệ phần trăm tinh trùng bình thường chiếm ít hơn từ 4% tới 10%. Điều này cho thấy rằng hầu hết các mẫu tinh trùng đều không có hình dạng ở trạng thái tốt khi được đánh giá.
- Tinh trùng có hình thái bất thường hay còn có tên gọi khác là tinh trùng dị dạng (Teratozoospermia) được đánh giá khi một phần lớn tinh trùng của đàn người đàn ông có hình dạng bất thường. Tinh trùng dị dạng sẽ có hình dạng đầu bất định, không đối xứng, tinh trùng hai đầu, phần thân dày quá hoặc mỏng quá, gập cổ, đuổi gãy góc, nhiều đuôi, đuôi quá ngắn, đuôi cuộn,… Hình thái là yếu tố cần thiết cho sự di chuyển và khả năng bơi của tinh trùng vì thế mà tinh trùng dị dạng sẽ đi kèm với sự di chuyển không tốt điều này sẽ có những ảnh hưởng đến khả năng thụ tinh giữa trứng và tinh trùng.
2. Nguyên nhân dẫn đến tinh trùng dị dạng
Có rất nhiều nguyên nhân làm cho tinh trùng dị dạng, một số lý do có thể kể đến như:
- Tuổi tác cao là một nguyên nhân gây ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cũng như hình dạng của tinh trùng. Khi tuổi càng cao đồng nghĩa với việc chất lượng tinh trùng càng suy giảm, đây là một trong những nguyên nhân khiến tỉ lệ tinh trùng dị dạng tăng cao. Ngoài ra việc mắc phải những bệnh tật đi kèm với tuổi tác cũng là lý do làm giảm khả năng thụ tinh giữa trứng và tinh trùng.
- Ảnh hưởng của môi trường sống: Môi trường sống không lành mạnh kết hợp với những thói quen sống như thuốc lá rượu bia, sống trong môi trường ô nhiễm độc hại ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe của con người, bên cạnh đó tinh trùng cũng tăng cao những nguy cơ suy giảm về chất lượng và hình dạng.
- Ảnh hưởng của các gốc tự do: Dưới sự tác động của các gốc điện từ có ảnh hưởng không nhỏ đến sự gia tăng tỉ lệ tinh trùng dị dạng.
- Chế độ ăn uống bất hợp lý cũng là lý do thiếu hụt một số chất vi lượng có vai trò tác động ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tinh trùng của nam giới, từ đó dẫn đến chất lượng tinh trùng suy giảm kèm với sự bất thường về hình dạng.
- Bên cạnh những nguyên nhân kể trên thì di truyền cũng là một yếu tố nhỏ dẫn đến tình trạng tinh trùng dị dạng. Trong số những trường hợp hiếm hoi, một số nguyên nhân di truyền cụ thể dẫn đến tình trạng tinh trùng có hình thái bất thường giống nhau.
3. Cải thiện hình thái tinh trùng
Để cải thiện tinh trùng dị dạng cần đến thăm khám trực tiếp và làm các xét nghiệm lâm sàng, quan trọng nhất là xét nghiệm tinh dịch đồ để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất. Một số xét nghiệm lâm sàng có thể kể đến như: siêu âm tinh hoàn, siêu âm tiến tiền liệt, xét nghiệm nước tiểu,…Một số lời khuyên của chuyên gia giúp cải thiện hình thái của tinh trùng như:
Xây dựng lối sống lành mạnh: Tránh xa những tác nhân có hại như thuốc lá, rượu bia, việc uống nhiều rượu trong thời gian dài sẽ làm giảm hormone testosterone, gây suy yếu ham muốn tình dục và ảnh hưởng tới chất lượng, số lượng tinh trùng.
Chế độ ăn uống được điều chỉnh khoa học: Bữa ăn hàng ngày cần được bổ sung kèm các nguyên tố như kẽm, chất sơ, vitamin C, thức ăn có nhiều chất đạm,…
Luyện tập thể dục thể thao rèn luyện sức khỏe xây dựng lối sống lành mạnh
Sử dụng thực phẩm chức năng: Uống bổ sung một số những loại thực phẩm chức năng giúp cải thiện cung cấp các gốc kháng oxy hóa.
Trên đây là bài viết tổng quát về tinh trùng dị dạng, tinh trùng yếu và cách cải thiện hình thái tinh trùng. Bác sĩ khuyến cáo nam giới nên bỏ qua tâm lý e ngại đến các cơ sở thăm khám uy tín đến tiến hành kiểm tra sức khỏe sinh sản kịp thời, tránh để lâu gây ra những biến chứng khó điều trị. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào hãy nhắn tin cho trung tâm hoặc có thể liên hệ trực tiếp qua hotline: 0835.215.115
Địa chỉ: Tầng 3, Nhà E, Bệnh viện Hữu Nghị Lạc Việt, Đường Nguyễn Tất Thành, Thành phố Vĩnh Yên, Tỉnh Vĩnh Phúc
Hotline: 0835.215.115
Website: ivfvietau.vn
Fanpage: Đơn vị Hỗ trợ sinh sản Việt Âu – Bệnh viện Hữu Nghị Lạc Việt